Zaterdag 5 mei 1945, Benedeneind 377, Benschop. Daar zit ie, in het midden voor een Italiaanse onderduiker en achter de rug van dienstmeisje Marie de Graas: Jantje Klever, geboren 12 januari 1941, zoon van Dikke Hannes. Net vier jaar oud. Het is een fragment uit de groepsfoto met de Italiaanse deserteurs die al eerder op deze site is geplaatst.

Bij Jantje thuis zijn veel monden te voeden in de laatste oorlogswinter. Vijf Italianen - één van hen heet Pasquale en zoekt hen na de oorlog nog een paar keer op, de pastoor komt er dan bij als tolk; het gezin Rutten uit Milsbeek: vader en moeder en twee zoons die vanwege het oorlogsgeweld bij Nijmegen hebben moeten vluchten (een derde zoon wordt bij hen geboren, Johan); en de onderduikers Leen uit Monster (vermoedelijk Leen van Spronsen die de familie van Jan van den Ende inlicht als hun zoon is gefusilleerd) en Piet de Jong. 'Hij was verloofd met Marie de Graas, een dochter van Nard de Graas van nummer 369,' weet Jan nog.

De Italianen hebben bij hun op de schuurzolder van hooi een kamer gemaakt. 'Om daar te komen moest je door een lage gang onder het hooi door kruipen. Dat vond ik vreselijk spannend,' zegt Jan.

Tijdens de razzia van 13 februari 1945 is hij met Marie in de keuken. Even verderop - voor de boerderij waar Arie en Theo Klever wonen - zien ze een groene bus staan. Er gebeuren daar vreselijke dingen, beseffen ze. Zijn vader ziet het ook en stuurt de Italianen snel het land in. Het is echter zo koud buiten dat één van hen terug keert voor een jas. Op het ogenblik dat hij door de achterdeur de schuur binnenkomt, wordt de deur aan de voorkant geopend door een Duitse soldaat. De twee staren een aantal seconden naar elkaar. Dan zegt de Duitser ‘Fort, fort!’. Als een haas gaat de Italiaan er vandoor.

Dikke Hannes Klever biedt de Duitser een kop koffie aan. 'Ik weet nog exact waar hij zat en waar ik zat.' zegt Jan. 'Zijn geweer stond naast hem in de hoek van de keuken. Een beeld dat ik nooit ben vergeten, ook al was ik pas 4 jaar.'

De 'goede' Duitser behoedt door zijn actie de familie Klever voor een ramp. Want elders in het land worden Nederlanders die betrapt worden op het verlenen van onderdak aan deserteurs uit het Duitse leger vaak zonder pardon doodgeschoten.

1945